Bước Đường Cùng

Bước Đường Cùng

Nhà văn Nguyễn Công Hoan(1903-1977) là nhà văn viết sớm và viết nhiều và vinh dự là người đi tiên phong của trào lưu văn học hiện thực phê phán. Truyện dài có ngót hai chục tác phẩm. Truyện ngắn phải tính đến hàng trăm. Với một số lượng khá lớn như vậy, truyện ngắn của Nguyễn Công Hoan họp lại thành một bức tranh rộng lớn, khá đầy đủ về xã hội cũ.

Về nghệ thuật viết truyện ngắn, phải nói rằng Nguyễn Công Hoan là người có nhiều khả năng và kinh nghiệm. Truyện của ông thường rất ngắn. Lời văn khúc triết, giản dị. Cốt truyện được dẫn dắt một cách có nghệ thuật và kết cục thường rất đột ngột để hấp dẫn người đọc. Mỗi truyện như một màn kịch ngắn có giới thiệu, thắt nút và mở nút. Tiêu biểu là các truyện ngắn: Người ngựa, ngựa ngườ.., tiểu thuyết có Bước đường cùng...

Ngay từ khi xuất hiện, Nguyễn Công Hoan luôn gây được sự chú ý, quan tâm của giới nghiên cứu, phê bình và nhiều thế hệ độc giả. Mặc dù có nhiều người khen kẻ chê, nhưng truyện ngắn truyện dài của Nguyễn Công Hoan sừng sững tạo thành một thế Tam Đảo, Ba Vì hùng vĩ.

Cùng với những tác phẩm khác của Nguyễn Công Hoan, Bước đường cùng tố cáo sự bất công trong xã hội áp bức bóc lột thực dân nửa phong kiến trước Cách mạng tháng Tám 1945.

Một đoạn trích trong Bước đường cùng

"... Pha giơ hai cánh tay bị trói lên trời, nắm chặt bàn tay run run vào ngực để tỏ nỗi căm hờn, nghiến răng, rồi nhắm nghiền mắt lại, kệ cho hai hàng lệ nó tuôn tràn ra, và kệ cho ba anh em theo mình, không biết đến đâu mới trở lại..."